PARA SULTAN MEMERINTAH PERAK

TAKHTA MEWUJUDKAN PERLEMBAGAAN

(Oleh: Penulis hal ehwal politik)

“Sesungguhnya, takhta merupakan suatu institusi yang dicipta dan diwujudkan oleh Perlembagaan. Sebelum perlembagaan wujud, maka Raja yang bertakhtalah yang mewujudkan perlembagaan dan undang–undang. Undang-Undang Melaka dan Undang–Undang 99 di Perak telah digubal oleh Raja yang bertakhta satu abad sebelum didatangi oleh penjajah Portugis.

Takhta juga menjadikan pemerintah atau kerajaan. Raja mempunyai kuasa pemutus mengenai sesuatu perkara. Baginda kadang kala mewakilkan kuasa itu kepada Memanda Menteri atau Bendahara dan kadang kala menjalankan tugas pemerintahan itu oleh baginda sendiri.

Takhta juga menjalankan peranan sebagai Badan Pengadilan, tetapi tiap-tiap kes itu dijalankan di hadapan Raja di dalam istana, dan Raja yang menjadi hakim dan memberi kata putus.

Sejarah Melayu telah menunjukkan, bahawa Hang Tuah telah dihukum bunuh oleh Sultan Melaka atas sifat baginda sebagai hakim. Tetapi baginda menyesal atas hukuman itu. Tetapi nasib baik, Hang Tuah tidak dibunuh, tetapi hanya disembunyikan oleh Bendahara.

Oleh kerana ketiga-tiga tugas yang amat berat itu tidak dapat dilaksanakan secara berkesan oleh seorang Raja, maka tugas itu telah diserahkan dan diwakilkan kepada orang lain untuk menjalankannya.

Dalam kontek moden, ketiga-tiga tugas itu dijalankan oleh Parlimen sebagai badan membuat undang–undang, pemerintah atau kerajaan sebagai badan yang melaksanakan undang–undang dan badan kehakiman sebagai badan pengadilan.[1]

Titah Sultan Azlan itu pada masa baginda masih berjawatan Ketua Hakim Negara, iaitu sebelum menaiki takhta pada 1984. Semua rakyat negeri Perak boleh meneliti titah baginda itu di simpan mengingati sejarah para Sultan yang memerintah Negeri Perak semenjak 1528 hingga pada masa ini.

1. Sultan Muzaffar Shah I Ibni Almarhum Sultan Mahmud Shah of Melaka (1528 - 1549)

2. Sultan Mansur Shah Ibni Almarhum Sultan Muzaffar Shah (1549 - 1577)

3. Sultan Ahmad Tajuddin Shah Ibni Almarhum Sultan Mansur Shah (1577 - 1584)

4. Sultan Tajul Ariffin Ibni Almarhum Sultan Mansur Shah (1584 - 1594)

5. Sultan Alauddin Shah Ibni Almarhum Raja Kecil Lasa Inu (1594 - 1603)

6. Sultan Mukaddam Shah Ibni Almarhum Sultan Ahmad Tajuddin Shah (1609 - 1619)

7. Sultan Mansur Shah II Ibni Almarhum Raja Kecil Lasa Inu (1619 - 1627)

8. Sultan Mahmud Shah Ibni Almarhum Sultan Ahmad Tajuddin Shah (1627 - 1630)

9. Sultan Sallehuddin Shah Ibni Almarhum Sultan Mahmud Shah (1630 - 1636)

10. Sultan Muzaffar Shah II Ibni Almarhum Raja Mahmud of Siak (1636 - 1654)

11. Sultan Mahmud Iskandar Shah Ibni Almarhum Sultan Muzaffar Shah II (1654 - 1720)

12. Sultan Alauddin Mughayat Shah Ibni Almarhum Yang Dipertuan Muda Mansur Shah (1720 - 1728)

13. Sultan Muzaffar Shah III Ibni Almarhum Sultan Khalifah Sharif Abu Bakar Shah (1728 - 1752)

14. Sultan Muhammad Shah Ibni Almarhum Yang Dipertuan Muda Mansur Shah (1744 - 1750)

15. Sultan Iskandar Zulkarnain Shah Ibni Almarhum Sultan Muhammad Shah (1752 - 1765)

16. Sultan Mahmud Shah II Ibni Almarhum Sultan Muhammad Shah (1765 - 1773)

17. Sultan Alauddin Mansur Shah Iskandar Muda Ibni Almarhum Sultan Muhammad Shah (1773 - 1786)

18. Sultan Ahmaddin Shah Ibni Almarhum Sultan Muhammad Shah (1786 - 1806)

19. Sultan Abdul Malik Mansur Shah Ibni Almarhum Sultan Ahmaddin Shah (1806 - 1825)

20. Sultan Abdullah Muazzam Shah Ibni Almarhum Sultan Abdul Malik Mansur Shah (1825 - 1830)

21. Sultan Shahabuddin Ibni Almarhum Raja Bendahara Inu (1830 - 1851)

22. Sultan Abdullah Muhammad Shah I Ibni Almarhum Raja Kecil Bongsu Abdul Rahman (1851 - 1857)

23. Sultan Ali Al-Mukammal Inayat Shah Ibni Almarhum Sultan Shahabuddin Shah (1865 - 1871)

24. Sultan Ismail Muabiddin Riayat Shah Ibni Almarhum Syed Sheikh Al-Khairat, Siak (1871 - 1874)

25. Sultan Abdullah Muhammad Shah II Ibni Almarhum Sultan Jaafar Muazzam Shah (1874 - 1876)

26. Sultan Yusuf Sharifuddin Muzaffar Shah Ibni Almarhum Sultan Abdullah Muhammad Shah I (1886 - 1887)

27. Sultan Idris Murshidul Azam Shah Ibni Almarhum Raja Bendahara Alang Iskandar (1887 - 1916)

28. Sultan Abdul Jalil Nasiruddin Al-Mukhataram Karamatullah Shah Ibni Almarhum Sultan Idris Rahmatullah Shah (1916 - 1918)

29. Sultan Iskandar Shah Ibni Almarhum Sultan Idris Rahmatullah Shah (1918 - 1938)

30. Sultan Abdul Aziz Al-Mutasim Billah Shah Ibni Almarhum Raja Muda Musa (1938 - 1948)

31. Sultan Yusuf Izzuddin Shah Ibni Almarhum Sultan Abdul Jalil Radziallah Shah (1948 - 1963)

32. Sultan Idris Al-Mutawakkil Alallahi Shah Ibni Almarhum Sultan Iskandar Shah Kadassallah (1963 - 1984)

33. Sultan Azlan Muhibbuddin Shah Ibni Almarhum Sultan Yusuf Izzuddin Shah Ghafarullah (1984 hingga kini)

AHLI-AHLI DEWAN UNDANGAN NEGERI PERAK

Pakatan Rakyat 28 Barisan Nasional 28 Bebas 3
N1	Pengkalan Hulu	Datuk Seri Mohamad Tajol Rosli Ghazali	BN
N2	Temenggor	Hasbullah Osman	BN
N3	Kenering	Mohd Tarmizi Idris	BN
N4	Kota Tampan	Datuk Saarani Mohamad	BN
N5	Selama	Mohamad Daud Mohd Yusoff	BN
N6	Kubu Gajah	YM Datuk Raja Ahmad Zainuddin Raja Omar	BN
N7	Batu Kurau	Datuk Kapten Mohd Najmuddin Elias Al Hafiz	BN
N8	Titi Serong	Drs. Khalil Idham Lim Abdullah	PAS
N9	Kuala Kurau	Ab Yunus Jamhari	PKR
N10	Alor Pongsu	Sham Mat Sahat	BN
N11	Gunong Semanggol	Ramli Tusin	PAS
N12	Selinsing	Husin Din	PAS
N13	Kuala Sapetang	Tai Sing Ng	PKR
N14	Changkat Jering	Mohd Osman Mohd Jailu	Bebas
N15	Trong	Datuk Rosli Husin	BN
N16	Kamunting	Mohamad Zahir Abd Khalid	BN
N17	Pokok Assam	Yee Seu Kai	DAP
N18	Aulong	Yew Tian Hoe	DAP
N19	Chenderoh	Siti Salmah Mat Jusak	BN
N20	Lubok Merbau	Mohd Zainuddin Mohd Yusof	PAS
N21	Lintang	Datuk Ahamad Pakeh Adam	BN
N22	Jalong	Leong Mee Meng	DAP
N23	Manjoi	Datuk Nadzri Ismail	BN
N24	Hulu Kinta	Datuk Rusnah Kassim	BN
N25	Canning	Wong Kah Woh	DAP
N26	Tebing Tinggi	Ong Boon Piow	DAP
N27	Pasir Pinji	Su Keong Siong	DAP
N28	Bercham	Sum Cheok Leng	DAP
N29	Kepayang	Loke Chee Yan	DAP
N30	Buntong	A. Sivasubramaniam	DAP
N31	Jelapang	Hee Yit Foong	bebas
N32	Menglembu	Lim Pek Har	DAP
N33	Tronoh	V. Sivakumar	DAP
N34	Bukit Chandan	Datuk Wan Mohamad Khairil Anuar Wan Ahmad	BN
N35	Manong	Datuk Ramly Zahari	BN
N36	Pengkalan Baharu	Datuk Hamdi Abu Bakar	BN
N37	Pantai Remis	Nga Kor Ming	DAP
N38	Belanja	Datuk Mohd Zaim Abu Hasan	BN
N39	Bota	Datuk Nasarudin Hashim (lompat katak)	BN
N40	Malim Nawar	Keshvinder Singh	DAP
N41	Keranji	Chen Fook Chye	DAP
N42	Tualang Sekah	Nolee Ashilin Datuk Mohd Radzi Manan	BN
N43	Sungai Rapat	Hamidah Osman	BN
N44	Simpang Pulai	Chan Ming Kai	PKR
N45	Teja	Chang Lih Kang	PKR
N46	Chenderiang	Dr. Mah Hang Soon	BN
N47	Ayer Kuning	Datuk Samsudin Abu Hassan	BN
N48	Sungai Manik	Zainol Padzi Paharudin	BN
N49	Kampong Gajah	Dr. Wan Norashikin Wan Noordin	BN
N50	Sitiawan	Datuk Ngeh Koo Ham	DAP
N51	Pasir Panjang	Dato' Seri Ir. Mohammad Nizar Jamaluddin (Menteri Besar, digugurkan)	PAS
N52	Pangkor	Datuk Dr. Zambry Abdul Kadir (Menteri Besar baru)	BN
N53	Rungkup	Shaarani Mohamad	BN
N54	Hutan Melintang	Kesavan Subramaniam	PKR
N55	Pasir Bedamar	Seah Leong Peng	DAP
N56	Changkat Jong	Mohd Anuar Sudin	PAS
N57	Sungkai	Sivanesan Achalingam	DAP
N58	Slim	Datuk Mohd Khusairi Abdul Talib	BN
N59	Behrang	Jamaluddin Mohd Radzi	Bebas

---

[1] Mokhtar Petah,Kerajaan Mansuh Kekebalan Raja Melayu, 1993, Kuala Lumpur, Art Media, hlm:

235,236.